Thưởng thức Specialty Coffee là một trải nghiệm tinh tế, đòi hỏi sự chú trọng đến hương vị và quá trình pha chế. Để trải nghiệm trọn vẹn các sắc thái của cà phê đặc sản, bạn cần biết cách cảm nhận các nốt hương (flavor notes), thực hiện cupping tại nhà và chọn loại ly tách phù hợp. Dưới đây là các yếu tố chính để bạn thưởng thức Specialty Coffee một cách trọn vẹn:

1. Cách nhận biết hương vị: Phân biệt các nốt hương

Một trong những điểm đặc biệt của Specialty Coffee là sự đa dạng và tinh tế của các nốt hương trong từng loại cà phê. Các hương vị này có thể là hoa quả, chocolate, caramel, hoặc gia vị, và cách nhận biết chúng là một kỹ năng quan trọng.

• Hương vị hoa quả: Cà phê từ các vùng như Ethiopia hoặc Kenya thường mang hương trái cây, từ cam quýt, dâu rừng cho đến táo, lê. Hương hoa quả thường được cảm nhận rõ trong cà phê Arabica rang nhẹ.

• Hương vị chocolate và caramel: Cà phê từ Trung và Nam Mỹ thường có hương vị chocolate, caramel hay mật ong. Những nốt hương này dễ cảm nhận hơn ở cà phê rang vừa đến đậm, với độ ngọt tự nhiên từ quá trình caramel hóa.

• Hương gia vị: Một số loại cà phê có thể có các hương vị như quế, nhục đậu khấu hoặc tiêu đen. Những nốt hương này thường gặp ở các loại cà phê đến từ Indonesia hoặc Yemen, mang lại một cảm giác ấm áp và cay nồng.

Để phân biệt các nốt hương này, hãy dành thời gian ngửi cà phê trước khi uống. Một ly cà phê tốt sẽ có mùi thơm mạnh mẽ ngay từ khi vừa chiết xuất, và mỗi ngụm cà phê sẽ mang lại một lớp hương vị mới khi bạn nhấm nháp kỹ lưỡng .

2. Hướng dẫn cupping tại nhà

Cupping là một phương pháp thử nếm cà phê chuyên nghiệp được thực hiện để đánh giá chất lượng và đặc điểm hương vị của cà phê. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện cupping tại nhà để trải nghiệm trọn vẹn Specialty Coffee.

Cách thực hiện cupping cơ bản tại nhà:

• Chuẩn bị cà phê: Sử dụng cà phê mới xay, tốt nhất là từ các loại hạt cà phê đơn lẻ (single origin) để dễ nhận biết hương vị đặc trưng. Mỗi mẫu cà phê cần khoảng 10-12g.

• Pha cà phê: Dùng nước nóng ở nhiệt độ khoảng 93°C, rót nước lên cà phê theo tỷ lệ 1:17 (cà phê : nước). Để cà phê ủ trong khoảng 3-4 phút.

• Thử nếm: Dùng muỗng để thử cà phê. Múc một ít cà phê và húp nhanh chóng để không khí lan tỏa vào miệng, giúp các hương vị khuếch tán. Chú ý đến độ chua, ngọt, vị đắng và hậu vị để đánh giá đầy đủ .

Khi cupping, quan trọng nhất là bạn cần tập trung vào cảm giác tổng thể trong miệng và ghi nhận những cảm nhận của mình về cà phê. Đây là cách để cải thiện kỹ năng thử nếm và hiểu rõ hơn về đặc điểm của mỗi loại cà phê.

3. Chọn đúng loại ly tách

Không chỉ hạt cà phê và cách pha chế, loại ly mà bạn sử dụng để uống cà phê cũng ảnh hưởng đến trải nghiệm thưởng thức.

• Ly thủy tinh hoặc gốm: Ly gốm giữ nhiệt tốt, cho phép cà phê duy trì nhiệt độ lý tưởng lâu hơn, từ đó giữ lại hương vị cà phê tốt nhất. Ly thủy tinh thì ngược lại, làm mất nhiệt nhanh hơn, nhưng lại giúp bạn quan sát màu sắc và độ trong của cà phê một cách dễ dàng.

• Hình dạng ly: Các ly có miệng nhỏ hơn thường giúp giữ hương thơm tốt hơn, trong khi ly có miệng rộng sẽ giúp mùi hương lan tỏa nhanh hơn, thích hợp cho những loại cà phê có hương hoa quả, nhẹ nhàng.

• Ly espresso: Ly nhỏ gọn thường dùng cho espresso giúp giữ lại lượng nhiệt tối ưu và tập trung hương vị mạnh mẽ của loại cà phê này .

Việc chọn đúng ly không chỉ giúp bạn thưởng thức cà phê tốt hơn mà còn tăng thêm phần tinh tế cho trải nghiệm cà phê.

Tài liệu tham khảo:

[1] L. B. Phillips, "A Guide to Tasting Coffee Like a Pro," Specialty Coffee Journal, vol. 23, no. 4, pp. 12-19, Oct. 2023.
[2] D. Thomas, "Pour Over vs. AeroPress: Best Methods for Brewing Specialty Coffee," Barista Science Monthly, vol. 15, no. 2, pp. 35-42, May 2023.
[3] J. Lin, "Specialty Coffee: How Brewing Techniques Affect Taste," Coffee Enthusiast Magazine, vol. 10, no. 1, pp. 28-34, Jan. 2024.
[4] R. Walters, "Exploring the Flavor Profile of Single-Origin Coffees," Beverage Trends Quarterly, vol. 25, no. 3, pp. 74-81, Sep. 2023.
[5] S. Wright, "The Complexity of Specialty Coffee: A Journey Through Flavor," Journal of Beverage Studies, vol. 29, no. 6, pp. 104-113, Nov. 2023.
[6] K. Yamada, "Understanding Coffee Aromatics," Journal of Sensory Studies, vol. 17, no. 4, pp. 21-29, Dec. 2023.