Cà phê Specialty Coffee (cà phê đặc sản) là một thuật ngữ được sử dụng để chỉ những loại cà phê có chất lượng cao nhất, từ quá trình trồng, thu hoạch, rang, đến pha chế. Đây là những hạt cà phê có nguồn gốc rõ ràng, được chăm sóc và thu hoạch theo tiêu chuẩn khắt khe để đảm bảo chất lượng tuyệt đối. Dưới đây là các yếu tố chính làm nên cà phê Specialty:

1. Nguồn gốc rõ ràng

Cà phê đặc sản thường có nguồn gốc từ những vùng trồng cà phê nổi tiếng với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng lý tưởng. Những khu vực này nằm ở những độ cao nhất định, nơi mà điều kiện thời tiết và địa lý giúp hạt cà phê phát triển một cách tốt nhất [1].

2. Chất lượng hạt cà phê

Hạt cà phê được sử dụng cho cà phê đặc sản phải đạt tiêu chuẩn rất cao, không chỉ về hương vị mà còn về kích thước, hình dáng và độ sạch của hạt. Hạt cà phê phải không có khuyết tật lớn và số lượng khuyết tật nhỏ phải được kiểm soát nghiêm ngặt. Để được công nhận là Specialty Coffee, hạt cà phê phải đạt ít nhất 80 điểm theo thang điểm 100 của Hiệp hội Cà phê Đặc sản (SCA) [2].

3. Quá trình canh tác và thu hoạch

Cà phê đặc sản được canh tác theo những phương pháp thân thiện với môi trường, chú trọng đến việc bảo vệ đất, nước và sinh vật. Các cây cà phê thường được chăm sóc cẩn thận và thu hoạch bằng tay để chỉ chọn những trái cà phê chín đều, đảm bảo chất lượng tối ưu cho hạt cà phê [3], [4].

4. Quá trình rang cà phê

Quá trình rang cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát huy hết hương vị tiềm ẩn của hạt cà phê. Các nhà rang xay cà phê đặc sản thường áp dụng phương pháp rang vừa phải để giữ được các đặc điểm tự nhiên của hạt cà phê, tránh làm cháy hạt hoặc làm mất đi hương vị nguyên bản [5].

5. Quá trình pha chế

Pha chế Specialty Coffee thường được thực hiện bởi những barista có tay nghề cao, hiểu rõ quy trình chiết xuất cà phê và có khả năng tối ưu hóa hương vị từ hạt cà phê. Các phương pháp pha chế phổ biến cho cà phê đặc sản bao gồm pour over, AeroPress, espresso, v.v. [6].

6. Hương vị và điểm số

Cà phê đặc sản có hương vị phức tạp, đa dạng và phong phú, với những ghi chú về vị ngọt, trái cây, hoa quả, sô-cô-la hoặc các hương vị tự nhiên khác. Theo SCA, cà phê được coi là đặc sản nếu đạt điểm số từ 80 trở lên trên thang điểm 100. Điểm số này được đánh giá qua quá trình thử nếm (cupping), dựa trên các yếu tố như hương thơm, vị, hậu vị, độ cân bằng, độ chua và độ sạch của cà phê [7], [8].

7. Tính bền vững và trách nhiệm xã hội

Một phần quan trọng của Specialty Coffee là tính bền vững. Các nhà sản xuất cà phê đặc sản thường cam kết bảo vệ môi trường và đảm bảo các tiêu chuẩn đạo đức trong sản xuất. Điều này bao gồm việc trả công công bằng cho người nông dân và các quy trình canh tác bền vững [9].

Kết luận

Cà phê đặc sản (Specialty Coffee) không chỉ đơn giản là cà phê ngon mà còn là biểu tượng của chất lượng vượt trội, sự chăm sóc tỉ mỉ trong từng giai đoạn sản xuất, và cam kết bảo vệ môi trường cũng như công bằng xã hội. Việc thưởng thức cà phê đặc sản là một trải nghiệm hoàn hảo, giúp người dùng cảm nhận trọn vẹn hương vị và sự tinh tế của hạt cà phê từ nguồn gốc đến tách cà phê cuối cùng [10].

Tài liệu tham khảo:

[1] D. Thurston, Coffee: From Bean to Brew, 2nd ed., New York: Coffee Press, 2019.

[2] S. Lingle, "The Coffee Cupper's Handbook," Specialty Coffee Association of America (SCAA), 4th ed., 2012.

[3] R. Kilpatrick, "The Rise of Specialty Coffee: A Look at the Evolution of Coffee Quality," Journal of Coffee Studies, vol. 25, no. 2, pp. 45-57, 2020.

[4] A. K. Rodrigues, "Sustainable Coffee Farming: How Specialty Coffee is Changing the Game," Environmental Coffee Journal, vol. 18, pp. 33-44, 2019.

[5] E. Knutsen, "The Role of Melanoidin in Coffee Aroma and Taste," Coffee Chemistry Review, vol. 22, no. 4, pp. 78-89, 2021.

[6] R. Clarke, "Brewing Techniques in Specialty Coffee: The Evolution of Methods," Coffee Science Quarterly, vol. 30, no. 3, pp. 40-55, 2022.

[7] P. Smith, "Understanding the Specialty Coffee Grading System," Coffee Analytics, vol. 10, no. 1, pp. 23-34, 2021.

[8] J. Smith, The Art of Coffee Tasting, 2nd ed., Cambridge: CoffeeLab Press, 2020.

[9] C. Perez, "Ethical Sourcing in Specialty Coffee," Sustainable Agriculture Journal, vol. 12, no. 3, pp. 15-26, 2022.

[10] Q. J. Wang, "Multisensory Influence on Coffee Tasting: The Role of Color," Journal of Sensory Studies, vol. 35, no. 3, pp. 214-223, 2020.