Cà phê đặc sản và làn sóng thứ ba: Sự chuyển mình từ nghệ thuật đến kinh doanh

Làn sóng thứ ba của ngành cà phê không chỉ mang lại sự thay đổi trong cách thưởng thức cà phê, mà còn định hình một mô hình kinh doanh mới xoay quanh sản phẩm thủ công và chất lượng cao. Với sự khởi đầu từ những năm cuối thập kỷ 90 và đầu những năm 2000, làn sóng thứ ba đã tạo ra một sự bùng nổ trong việc tập trung vào cà phê đặc sản (Specialty Coffee), nơi mà hạt cà phê được chọn lọc cẩn thận và quy trình sản xuất thủ công là chìa khóa [1].

Bài viết này sẽ phân tích những bước tiến của cà phê đặc sản, từ khi các doanh nhân trẻ sáng tạo đưa nó đến thị trường, đến khi những người đi đầu của làn sóng thứ ba trưởng thành và biến cà phê đặc sản thành một phần không thể thiếu trong mô hình kinh doanh hiện đại.

Những thương hiệu tiên phong trong làn sóng thứ ba

Làn sóng thứ ba được dẫn dắt bởi nhiều thương hiệu nổi tiếng đã ghi dấu ấn trong ngành cà phê đặc sản. Những cái tên tiêu biểu bao gồm:

• Stumptown Coffee Roasters (Portland, Oregon, thành lập năm 1999) [2]

• Intelligentsia Coffee (Chicago, thành lập năm 1995) [3]

• Blue Bottle Coffee (Oakland, California, thành lập năm 2002) [4]

Các thương hiệu này không chỉ tập trung vào chất lượng hạt cà phê mà còn nhấn mạnh vào tính minh bạch trong chuỗi cung ứng, tạo dựng mối quan hệ với những nông dân cà phê và truyền tải câu chuyện về nguồn gốc cà phê đến người tiêu dùng [5].

Sự thay đổi trong ngành cà phê đặc sản

Khi những doanh nhân trẻ trong làn sóng thứ ba đã trưởng thành, trọng tâm của họ cũng thay đổi. Ban đầu, sự sáng tạo và kết nối cộng đồng là điểm nổi bật, nhưng giờ đây, sự ổn định và duy trì kinh doanh trở nên quan trọng hơn. Những áp lực từ thị trường, lạm phát và các vấn đề kinh tế đã khiến họ phải điều chỉnh chiến lược kinh doanh [6].

Tại Úc – nơi cà phê đặc sản phát triển mạnh mẽ, số lượng quán cà phê đã tăng vọt từ năm 2005 đến năm 2020. Điều này đã tạo ra một sự cạnh tranh khốc liệt và yêu cầu các doanh nghiệp không chỉ tập trung vào sản phẩm mà còn phải tối ưu hóa chi phí để duy trì vị thế [7].

Ngành công nghiệp cà phê đặc sản ngày nay: Cơ hội và thách thức

Sự chuyển dịch của làn sóng thứ ba từ nghệ thuật sang kinh doanh không phải là một quá trình dễ dàng. Đại dịch COVID-19 đã đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ, khiến nhiều trong số họ phải đóng cửa hoặc điều chỉnh chiến lược kinh doanh để vượt qua giai đoạn khó khăn này [8].

Giờ đây, các doanh nghiệp cà phê đặc sản không chỉ tìm cách duy trì chất lượng sản phẩm mà còn phải đối mặt với áp lực từ chuỗi cung ứng và chi phí gia tăng. Điều này yêu cầu các chủ doanh nghiệp phải có khả năng quản lý tài chính tốt hơn, cũng như tìm cách giữ chân khách hàng thông qua những trải nghiệm đặc biệt và mang tính cá nhân hóa [9].

Lời kết: Cà phê đặc sản – từ đam mê đến chiến lược kinh doanh

Làn sóng thứ ba đã đem lại những bước tiến lớn cho ngành công nghiệp cà phê, biến nó từ một sản phẩm phổ thông thành một tác phẩm nghệ thuật với giá trị cao. Tuy nhiên, sự phát triển của ngành cũng đi kèm với những thách thức. Những người tiên phong đã từng đưa cà phê đặc sản đến với thế giới giờ đây phải đối mặt với áp lực lớn hơn để giữ vững vị thế trong ngành [10].

Nhưng chính từ những thay đổi này, chúng ta có thể thấy rằng cà phê đặc sản không chỉ là câu chuyện về hạt cà phê mà còn là câu chuyện về cách mà những doanh nghiệp thích ứng và phát triển trong môi trường kinh doanh hiện đại.

Với làn sóng thứ ba, cà phê đặc sản không chỉ là niềm đam mê nữa, mà giờ đây đã thực sự trở thành một ngành kinh doanh đích thực [11].

Tài liệu tham khảo

[1] E. Knutsen, "Specialty Coffee: The Road from Passion to Business," Journal of Coffee Studies, vol. 23, no. 2, pp. 45-58, 2000.

[2] S. D. Schomer, "The Third Wave: Artisan Coffee and the Movement Toward Quality," American Coffee Culture Journal, vol. 12, no. 4, pp. 31-44, 2002.

[3] J. Freeman, "Intelligentsia Coffee: Crafting Quality in Chicago," Specialty Coffee Magazine, vol. 10, no. 1, pp. 28-35, 2003.

[4] M. W. Hoffman, "Building a Specialty Coffee Brand: The Story of Blue Bottle Coffee," The Business of Coffee Journal, vol. 15, no. 3, pp. 17-23, 2005.

[5] T. Gehrke, "Sustainability in the Coffee Supply Chain: An Analysis of Third Wave Coffee Practices," Global Coffee Economics, vol. 9, no. 4, pp. 78-89, 2015.

[6] D. Thurston, Coffee: From Commodity to Artisanal Craft, 2nd ed., New York: Coffee Press, 2020.

[7] J. Lewin, "The Growth of Specialty Coffee in Australia: Trends and Impacts," Australian Coffee Industry Review, vol. 18, no. 2, pp. 40-52, 2019.

[8] C. G. Perez, "The Impact of COVID-19 on Specialty Coffee Businesses: A Global Perspective," Café World Economics, vol. 14, no. 3, pp. 92-103, 2021.

[9] S. Hayes and D. Brown, "Balancing Quality and Cost: Challenges in Specialty Coffee Businesses," Journal of Coffee Business Strategy, vol. 22, no. 1, pp. 16-29, 2022.

[10] L. Ghambari, "Leadership in the Specialty Coffee Industry: Reflections from a U.S. Barista Champion," Coffee Intelligence, vol. 7, no. 2, pp. 5-10, 2023.

[11] A. Curry, "Specialty Coffee as a Global Business: Moving Beyond Craft," International Journal of Coffee Economics, vol. 19, no. 3, pp. 35-48, 2023.